Taban Tradisi Kenyah Badeng

1. Tuko’ – Ala’ wek paku tela’o, metun ngan nak ke’ tuko’ ja ngan mok mali pe ilu mesa’ atau metun nak kidi apan e mema tuko’ ja.

2. Sio’ Senun Teniken – manyap ke’ luten atau meladang.

3. Suwat – Boka du suwat saena-a’ du mekun (pepana malat baing ngan necu mekum malat ja neng suwat ja apan ne nteng da-a’. Un pe ca la-a’ man penteng suwat ja ne metun lia kelai pekelet ngan ano koden/lipun ja ilu nak kidi.

4. Dadem – Ala’ petu babui pekelet ngan songai keriut ja ilu nisep. Betoka Setung de’ lepa du

puang pe ca du nelang taban dadem. Silu osa’ ca du mekeh-mekeh ngan nelang ia ja

du nisep kelina’ dadem. Udu aka peli’en (timai tung ngan pute’ piu udu ja), du

ngeloco ngan nisep telang e. Aka Padem(meden le dau aka ja) ca du oyan kelina’

dadem.

5. Sakit Sengim – Du cuk ida ken katang. Du pepana pak peti nak dempau ba-a loten oja du

nak kenta’ pat ja ngan ja’ sakit sengim ja ken dempau e.

6. Sakit Dadem Malaria – Ngesi ida man tung bua’ leset. Mekeh tana’ atang da’ bala,
nak songai kelet e ngan nisep.

7. Sakit Batek – a) Ngeloco tung belenta’ alo’ nak songai kelet ngan nisep .
b) Metun kulit kayu Ampan Laran, melo’ ngan nisep telang e.

8. Sakit Batek Da-a’ – Metun lia berung, nelang, nak pe apo ngan osen kidi oja nisep.

9. Sakit Batek Ngelabub – Ala’ ano pa-a, ilu nelang mulun le, ja ilu mi-it ke’ batek ja’
ngelabub ja.

10. Tuduk Nyema-at – a) Metun atuk mata’ nak kidi.
b) Ala’ pulut wai seringan nak kidi.
c) Ala’ dule’ tebun ngan temengang pe sokat pakai. Mekeh-
mekeh nak kidi.
d) Ala’ umpun laki na’ kidi, se’ ja nteng dalau ja ne ja badu
nak pe tuduk ja bisa’ ale’.
11. Sakit Tebaken pa’ Anak – Ala’ kisiu, pesak, mutun pen re, ja ilu mema-mema nak ke’
tebaken pak anak.

12. Sakit Datan – Ngeleput man langan odep (keluin amin odep ilu ngelo-ong). Nta du
sebarang ngeleput ja. Mesti je’ sakit datan ja nta tisen du de’ ngeleput ia. Du
nyengau man tengesang le tai du ngkin de’ datan da masat oja ilu nekena ne
cuk je’ ke ngeleput ia ja mabang ka’ long pamen kajo’ te, baru e berkesan.

13. Sakit de’ du nta tisen punca – Mengin kelonan de’ un taban baca. Ida mi-it apo,
ngelutiu ala’ cen osa sau sakit kelonan ja. Nongkat bali
sakit ngan nak lewa boka penyala’ ngan cuk bali da tai
kelap.