Un adet puun le Kenyah Badeng sena-a’ awang diman jane adet Apau Lagan. Adet ja uban Bali nai ngkin me ilu kelonan cen usun langit. Udip dalau ja re ida bada’ nta du un anak. Oban kumin kado’ bali nak kelonan kusun tana’, meka ne kado’ re pa pa majan. Ida matai pe 7 tau tua’ ngan nai pe ida numpak mudip neng tau je’ ke 8 e laa. Un dalau nai kelonan mudip la’a, bua’ Olong Apa dau ida tai oman. Juko’ mi’a ne dau Olong Apa ke’ kelonan de’ numpak nai mudip da re oban oman bua’ e. Dalau ja dau Olong Apa mudo’ (Nuno’) ilu kelonan. Do ala’ ca Lu tema’a ngan nelecau e ke’ telang sio. Cen ja ne tading dau ilu kelonan penco matai ngan nta nai mudip la’a oban le sio’ pudo’ (sumpah) Olong Apa.
Un tepe Peselung, ia jane bali je’ nyelung oyan kelonan ngan tana’.Juko’ du nak ia peselung oban ne nyelung oyan kelonan ngan tana’. Tosa ne dau e oban kelonan de’ matai nta nai mudip laa jadi ia nak sebali me kelonan apan ida sokat nganak ngan nai kado’.
Peselung cuk bali cen Apau Lagan nai nak Adet Palan Uman ngan Adet Amen. Dua adet di bada’ cara ngadet udip, palan-palan udip, siap padai, amen tega, amen jaat ngan kado’de’ ca. Un Bali pesuruh Peselung jane bali Utung lepo’, Bali Nting, Bali Akang, Bali Siap Ayau, Bali Siap Ulu, Bali Batu Tuloi, Bali Pelaki, Bali Liwa, Bali Liwang Oong ngan de’ ca.
Un je’ atek penting ilu tisen ke’ adet Apau Lagan ji jane amen. Oban singket tau te ida naat ngan sio’ amen. Juko’ du ngalai dau nak ngadan Adet puun le Kenyah ne Adet ngelan Esit. Boka esit maleng ilu boka le tai nao’ de’ se’ le ule’ atau todo ka neja oban boka le ca’ tai memang le sio’ pengeten atau penosah.
Tading Lepo’ ilu un Adet lepa songai pelempam tana’.
Un dau udip kelonan kena songai bio’ pelempam usun tana’ ji bekading re, ka’ nta’ ca bila dau lepo’ re mudip ka’ Apau Dulit. Udip dalau ja un tega ale’ ngan adet pe un senorat kuun re baan dau re.
Tapi, lepa songai bio’ pelempam tana’, basa’ ngan lunik ne oban sorat ja. Un 8 usa tua’ le laa tepun le mudip kuun kederui ba’an ngan lobo tana’ dalau songai bio’ ja. Lepa songai pelempam tana’ ja ida ntaun u rujukan ngan pengelan re pe ntaun toman.Penco nai ca bali mesun neng ca pegawa’ lepo’ re ngadan ne Uyau i’ut. Cen Oyau i’ut ne ida pekalai keneng adet. Adet ja jane Adet Apau lagan. Peselung (bali je’ oyan kelonan ngan tana’) dau cuk bali cen Apau Lagan nai mesun ke’ Oyau i’ut. Pengelan ji termasuk ngelan Adet Amen ngan palan oman. Ngelan amen Sui ngan pelaki pe ida. Dalau ji un telu batang oma’ ne dau kado’ re ka’ Apau Dulit ja.
Tiada ulasan:
Catat Ulasan