Pekian/gelam puun le Kenyah sena-a’ un kelebo lan. Tiga anun laki meka pe anun leto. Cen kena le tisen je’ du nak ape’ ja, mung pekian le cen kulit kayu talun. Kulit kayu talun ida ngelekak ka’ inan kayu. Lepa ja ida ala’ petung ngan mesa’ kulit talun ja pa ketai e pedat ngan lema’. Ading ading ida sau kulit nyepeh kayu je’ ta’ awang ja. Lepa ja ne ida mesa’ e pa ketai e lema’ senteng ida oyan abet, sapai ngan ta-a.
a) Gelam Osa Leto
- Ta-a Talun ida un cen tading nai re tisen ngancau
- Sapai Talun
- Luk telinga de’ toa oyan mida cen tading re anak leto dumit(3-5 uman re un ne).
- Belaung maa’, belaung semanga ngan belaung jelung ja ida un boka Luk telinga re nai dado’.
- Leko’ Sulau asal e du meli dalau tai peselai (Keriit Leto un te’ ujo’ kabing)
- Leko’ Tolang asal ji du meli dalau tai peselai (Leto tinen/bio’ udip un te’ ujo’ kabing)
- Leko’ ino’ pe ida oyan nyolo tengen ngan oyan kalung kidi.
- Leko’ ma-a’ pe du oyan me leto. Ma-a’ ida pelodau ngan mube’ e ke’ dalem bulo’ kua’ bio je’ ida oba’. Teh maing oja ida mepe’ bulo’ ja ngan mutun nenap pa mening.
- Uleng ino’ maen anun de’ Paren ngan uleng ino’ biasa anun Panyen.
- Sapai kiput – Sapai de’ du oyan cen apek, ida nyemelut man ujo’ ngan periti kiput te. Di ida meli dalau re peselai.
Pengebada’: Nta un dau re serita ida un seketeng. Ida coma un tali ta-a tua’(tali lempa’).
b) Gelam Osa Laki
- Abet ida un cen tading nai re tisen ngancau ngan bulu keta. Boka re tai nto’ ida mepen ngan nto’ muso’ sau ano tua’.
- Tapung Ucuk du un boka du ramei tua’. Un de’ Paren ngan Pegawa’ lepo’, ida mesip telu re terega tebun dumit ke’ tapung re te’ mure’ tedeng keta. Un Kelonan biasa ngan de’ manai ida nak terega temengang kanun re te’ sada/dempau telinga.
- Tapung Olat du oyan cen wai. Ida un boka tai pepatai ngan tai nao’.
- Tapung Se’ jane tapung olat de’ du numpak pegelam. Un aban ino’, terega ngan bulu pun du nak kidi.Ida un boka du ngerameh kancet, liko dado ngan du un tai pepatai.
- Belat ino’ ida oyan me anak dumit tua'.
- Belat Iman saleng ida de’ manai, tamen ngan de’ lata’ un.
- Luk telinga de’ toa oyan mida cen tading tai re de’ manai.
- Odeng jane kebaat luk telinga laki.De’ lata’ tua’ un ji. Ke’ odeng re ida mesip mujun sui tebun, temengang de' ida ngukir ngan un pe palai nak sip pun kidi.
- Lobang telinga te’ empau. Ida mesip jako’ ngan un pe palai un odeng kidi.
- Un je' du nak Oteng Aja jidai, ja kategori unging osa tua', nta ja wajib. Eda de' makang oyan tua' le de' un oteng ja.
Pengebada’ : Gelam pepatai laki un ca naen pe uko baen baing kanan,poeh man meh a, tapung se’, tapung olat, tabit, besunung, kelempit, nyatap menyip, nyatap kelawit, nyatap bulo’ un tali lempa’, nyatap kertot, nyatap belireng, nyatap seragap ngan keleput peging telo’ langan salo’.
Tiada ulasan:
Catat Ulasan